Het Nederlandse stemrecht zorgt ervoor dat iedereen met een Nederlands paspoort mag stemmen bij verkiezingen. Dit kunnen verkiezingen zijn voor de Tweede Kamer, maar ook voor andere bestuursorganen in Nederland. Hierbij kunt u bijvoorbeeld denken aan de provinciale staten en de gemeenteraadsverkiezingen: twee andere belangrijke verkiezingen die eens in de vier jaar in Nederland worden georganiseerd. Meer over de wettelijke leeftijd die u dient te hebben om uw stem uit te mogen brengen, leest u op deze pagina.
De wettelijke leeftijdsgrens stemrecht
De wettelijke leeftijdsgrens om te stemmen in Nederland ligt op de leeftijd van 18 jaar en is dus hetzelfde als de leeftijdsgrens voor het huwelijk. Bent u 17 jaar oud, dan mag u dus niet stemmen bij de verkiezingen voor de Tweede Kamer, de provinciale staten en de gemeenteraadsverkiezingen. Bent u 18 jaar of ouder, dan ontvangt u vlak voor de start van een nieuwe verkiezing een zogeheten stempas in de brievenbus en heeft u het recht om uw stem uit te brengen.
Als u niet oud genoeg bent en dus niet mag stemmen volgens de wettelijke leeftijdsgrens stemrecht, krijgt u geen stempas thuis en mag u dus niet stemmen. U kunt wel proberen om te gaan stemmen als u 17 jaar of zelfs nog jonger bent, maar in dit geval krijgt u bij het stembureau simpelweg geen stembiljet. Bij het stembureau wordt namelijk niet alleen gecontroleerd of u wel een stempas heeft, maar ook of u oud genoeg bent om te stemmen volgens de wettelijke leeftijdsgrens stemrecht. Bent u niet oud genoeg, dan krijgt u geen stembiljet en mag u uw stem dus niet uitbrengen. U dient voor het uitbrengen van uw stem dus altijd aan de wettelijke leeftijdsgrens stemrecht te voldoen.
Het verlagen van de wettelijke leeftijdsgrens stemrecht
Tot 1972 moest lag de wettelijke leeftijdsgrens stemrecht nog op 21 jaar, maar hierna werd de wettelijke leeftijdsgrens stemrecht verlaagd naar 18 jaar. Op deze manier hadden jongeren namelijk niet alleen de mogelijkheid om hun stem uit te brengen, maar raakten de Nederlandse jongeren bovendien meer betrokken bij de politiek in Nederland: iets wat als een positieve ontwikkeling werd gezien. Sommige politieke partijen zijn van mening dat de wettelijke leeftijdsgrens stemrecht nog een keer verlaagd moet worden, namelijk naar 16 jaar. Echter, omdat veel partijen in de Tweede Kamer van mening zijn dat zestienjarigen nog niet voldoende achtergrondkennis hebben om te stemmen voor de Tweede Kamer, de provinciale staten of de gemeenteraad, is dit wetsvoorstel nooit door de Tweede Kamer gekomen en is de wettelijke leeftijdsgrens stemrecht altijd hetzelfde gebleven.
Overigens wordt in de nabije toekomst ook niet verwacht dat de leeftijdsgrens voor het uitbrengen van een politieke stem zal verlagen naar 16 jaar. Onder zestienjarigen is er simpelweg nog niet voldoende kennis om een goede stem uit te brengen en daar komt nog bij dat veel zestienjarigen geen behoefte hebben aan het uitbrengen van hun stem. De leeftijdsgrens voor het uitbrengen van een stem zal naar verwachting dan ook nog vele jaren op 18 jaar blijven liggen. Dat de leeftijdsgrens weer verhoogd zal worden naar 21 jaar, wordt namelijk ook niet verwacht.